ሞያዊ-ክእለት ትምህርቲ ወሰዲ ናቶም ታሪኽ የዕልሉ።
Iኣነ Amir ይበሃል፣ ወዲ 33 ዓመት እየን፣ ካብ Iran።
እየ ክኣ መጺኤ። ኣብኡ ኣነ ናይ አልክትሮ-ተክኒክ እየ ኣጽኒዐን፣ ከምኡድማ ብናይ ቢኤይ ዲግሪ እየ ውዲኤዮ። ካብ 2014 ኣትሒዘ ድማ ኣብ ጀርመን ይነብር ኣሎኹን፣ ኣብዚ ድማ ሓደ ናይ ሞያዊ-ክእለት ትምህርተይ ከም ናይ አልክትሮኖክ-ክኢላ ንናይ ትካላት-ተክኒክ ኣብ Siemens ይገብር ኣሎኹ።
ኣነ ክገይሽ እየ ዝፈቱ፣ ኣነ ኩዕሶ ምጽዋት ይፈቱ ኣየ፣ ከምኡድማ ኣብ ናይ ነጻ ግዜይ እውን ቋንቋ ፐርስያ ይምህር እየ።
ኣብዛ እዋን እዚኣ ኣብ ናይ ሞያዊ-መንገድኻ ከመይ ትረኽቦ?
ኣበየናይ ክርንጫፍ ትሰርሕ ኣሎኻ ኣብዚግዜ እዚ? እንታይ እዮምከ ኣብኡ እቲ ንስኻ ትሰርርሖም?
„ኣነ ኩሉ ግዜ ኣብ ካልኦት ክፍልታት ይሰርሕ እየ፣ ከም ኣብነት ኣብቲ ናይ ምዕራይ። ከከምቲ ክፍልታቱ ድማ ዝተፈላለየ ዕያታት ስራሕ እዩ ዘሎኒ። ኣነ ድሮ ኣብ ናይ አልክትሪክን ከምኡውን መካኒካዊ ምዕራይን ስራሓት ሰሪሐ እየ። መሳሪሒታት ነገራት ኣዐርየን፣ ሓደስቲ መሳሪሒ-ነገራት ኣገጣጢመን፣ ቅርጽታት ምቐያር ከም ዝገበርኩን፣ ከምኡድማ ናይ ውሕስነቶም ኩነታት ፈትሻ ከም ዝገበርኩን እዩ።“
ንሓንቲ ግዜ ዝኣክልከ ተጣዒስካ ትፈልጥዶ፣ ነቲ ናትካ ንሞያዊ-ክእለት ስልጠና ክትጅምር ብምግባርካ?
„ኣብታ ዝተወለድኩላ ሃገረይ ኣነ ድሮ ናብዚ ወገንዚ ገጸይ እየ ሰሪሐ፣ ካብዚ ዝተበገሰ ድማ ንሱ ኣዩ እቲ ቅኑዕ መንገዲ።“
ናትካ ሞያዊ-ትምህርቲ።
እንታይ እዩ ኣብዚ ናትካ ሞያዊ-ስልጠና ፍልይ ዝበለ ዘሕጉሰካ?
„ሓደስቲ ሰባት ምልልላይን፣ ብዛዕባ ስራሓት ሓቤረታት ምርካብን፣ ብዙሓት ተሞክሮታት ምግባርን።“
እንታይ እዩ ነይሩ እቲ ክሳብ ሕጂ ዝበለጸ ዝተመኮርካዮ?
„ፕሮጀክት „በሊሕ ገዛ“ ብኮምፕዩተር ምምዕባል። “
ኣብ ምንታይ እዩ ነይሮም እቶም ዝዓበዩ ጸገማትካ?
„ምስቲ ናይ ጀርመን ቋንቋን ከምኡውን ምስቶም ናይ ተክኒካዊ ኣስማትን። ምስ ግዜ ግን ቀሊል ኮይኑለይ እዩን፣ ሕጂ እሞ ክኣ ዳርጋ ሸውሃትካ ትዕጾ።“
ከመይ ጌርካ ኢኻ ኣብቲ ናይ ሞያዊ-ስልጠናኻ በቲ ናይ ጀርመን ቋንቋ ክትሰማማዕ ትኽእል?
„ኣነ ኣብ ገዛ ኣየጽንዕን እየ። ኣብ ቤት ትምህርቲ ብዙሕ እየ ክፈልጥ ክኢለን፣ ብናይ ምስ መማህርተይ ዝገበርክዎ ርኽክባት ኣብቲ ትምህርቲ ዝበልጽኩ ክኸውን ክኣ በቒዐ።“
እቲ ቀዳማይ ፈተናኻ ከመይ እዩ ነይሩ?
„ነጥቢ 1,9 - ጽብቕ እዩ ነይሩ! ሕቶታት ጥራይ እዮም ከበድቲ ዝነበሩ ብምኽንያት ናይቲ ቋንቋ።“
ናይ ስራሕ ሃዋህው
ንስኻ ክግበረልካ/ተገይሩልካ ድዩ ኣብቲ ናይ ሞያዊ-ስልጠና ዝወሰድካሉ ፍልይ ዝበለ ሓገዝ? እንተድኣ እወ ክይኑ፣ ካብ መን?
„ናይ ስራሕ ብጾትን ከምኡድማ እቶም መማህራንን ብጣዕሚ ጥዑማት እዮምን፣ ኩሉ ግዜ ምስ ሓገዙኒ እዮምን - ደስ ዝብለካ።“
ኣብቲ ናትካ ኣከባቢ ሃዋሁው ጽቡቕዶ ይስመዓካ?
„ድሕርቲ ኣብ ሞንጎ ዝግበር መርመራ፣ ኣነ ኣብቲ ቤት ትምህርቲ ዳርጋ ብዙሕ ክመሃር ኣይከኣልኩን። ኣብቲ ትካል ብታዕሚ የሐጉሰኒ ኣዩ ነይር፣ ስለምንታይሲ ሰብ ጽቡቅ ስለ ዝሰርሕ፣ ብዛዕብኡ ኩሉ ግዜ ኣነ ብጣዕሚ እየ ዝሕጐስ፣ ኣብኡ ኣውን ወላሓንቲ ፈተና የልቦን።“
ብድሕረኡ ከማይ እዩ ዝቕጽል?
እንታይ እዩ ንስኻ ትትምነዮ ጌና ቅድሚቲ ናትካ ናይ ሞያዊ-ክእለት ስልጠና?
„ሓደ ናይ ብሞያዊ-ክእለት ትምህርቲ ንውሒ ካብ ናይ 3,5 ዓመት ሕጽር ዝበለ። ካብኡ ሓሊፉ ድማ ኣነ ብዙሓት ፕሮጀክትታት ምደለኹ ነይረ፣ ከምኡውን ኣብ ናይ ካልኦት ቦታት ተሞክሮ ምውሳድን ደስ ምበለኒ ነይሩ። ናይ ኣኡቶማቲካዊ ምግባር ትክኒክ ነይሩ ንኣብነት ኣገዳሲ። ብሓፈሽኡ ንዓይ ምተተምነኹ ብብዝሒ ናብ ተግባራዊ ዝተኮረ ዝኾነን፣ ከም ኡድማ ብዙሓት ፕሮጀክትታትን፣ እቶም ነቲ ንመጻኢ ዘተኮሩ ዝኾኑን።“
እንታይ እዩ ንስኻ ትትምነዮ ጌና ብዛዕባ ምንባርካ?
„ኣነ ክገብሮ ዝደልዮ፣ እቲ ንዓይ ዘገደሰንን፣ ዘስተማቕሮን ዝሰርሖን።“
ምስ Amir ቅድሚ ገለ ቁሩብ ግዜ ንሓንቲ እዋን ተዛራሪብና ነርና ኢና። ክትፈልጥ ትደሊ ዲኻ ከመይ ኢሉ ናቱ ታሪኽ ከም ዝጀመረ?
እሞ ኣብዚ ጠውቕ።
ኣብ ጀርመን ፍሉይ ዝኾነ ነገር እንታይ እዩ?
„ብህድኣት ብዛዕባ መጻኢ ህይወተይ ክሓስብ ይክእል ምስኡ‘ኸኣ ንጽቡቅ ንክነብር ዘኽእለኒ ብዙሕ ዕድላት ኣለኒ።“
እንታይ ዓይነት ብድሆታት የጓንፉካ ነይሮም ብከመይ መንገዲ‘ኸ እዚ ጸገማት ፈቲሕካዮ?
„ኣብ ፈለማ ጽቡቅ ጌረ ናይ ጀርመን ቋንቋ ይክእል ኣይነበርኩን። ድሕሪኡ ኣብ ናይ ትምህርቲ ቋንቋ ጀርመን ተኻፊለ። ሕጂ ከኣ ቀሊል ኮይኑ።“
ንመጻኢ ግዜ እንታይ ትምኒት ኣለካ?
„ጽቡቅ ዝኾነ ስራሕ ክሕዝ ዓቢ ድልየት ኣለኒ።“
ከመይ ጌርካ እዚ መሰረታዊ ናይ ብቅዓት ትምህርቲ ክትረኽቦ ክእሊልካ?
„ኣብቲ ኣነ ሽዑ ቋንቋ ዝመሃረሉ ዝነበርኩ ቤት-ትምህርቲ፡ ብዛዕባ እዚ መሰረታዊ ናይ ብቅዓት ትምህርቲ፡ ተገሊጹለይ።“
እንታይ ኣሎ ደስ ኢሉካ ትገብሮ ነገር?
„ንዓይ ኣብ ናይ መካኒክ ቤት-ዕዮ ምስ ካልኦት ሓቢርካ ምስራሕ ደስ እዩ ዝብለኒ።“
ኣብ ቤት-ትምህርትን ናይ ዕዮ ትካልን፡ መንን ብከመይ ኣገባብ ደገፎም የበርክቱልካ?
„Iንዓይ ናይ ቋንቋ ጀርመን መምህረይ ትተሓጋገዘኒ።“
ኣብዚ እዋን እንታይ ትገብር ኣለኻ?
„ኣብዚ እዋን ናይ ኤለክትሮኒክ (Elektroniker) ሞያዊ ስልጠና ይወስድ ኣለኹ። “
ስለምንታይ ኢኻ ጽምዳዊ ስርዓት ትምህርቲ ሞያዊ ስልጠና ክትገብር ወሲንካ?
„ድሌታተይ ኣብ መፈጸምታ ከብጽሕ ስለ ዝደሊ፡ ነዚ መንገዲ ክወስድ ወሲነ ኣለኹ።“
ውሳነ ንምግባር መን ወይ እንታይ ተሓጋጊዙካ?
„እዚ ውሳነ ንበይነይ እየ ወሲነዮ።“
እሞ ካብዚ ክሳብ ሕጂ ዝገበርካዮ ተሞክሮታትሲ፣ ንተሰዲዶም ዝመጹ ዝኸውን ማዕዳ ኣሎካዶ?
„ኣብቲ ና ተሞክሮ ዝገበርኩሉ ግዜ ብዙሕ ጭንቀት ነይሩኒ እዩ፣ ግንከ ከም ዝጽብቐለይ ኮይኑ እዩ! ጥራይ ድፍኣሉ፣ ምስ ግዜ ክመሓየሽ እዩ!“